Sciensano onderzoekt in de COVID-19 gezondheidsenquête de impact van de COVID-19 crisis op hun gezondheid, hun gebruik van gezondheidsdiensten en hun levensstijl beantwoord.
Van de 2-de COVID-19 gezondheidsenquête publiceert het Belgische instituut voor gezondheid vandaag de eerste resultaten. Zo zijn de politici in staat om de gevolgen van de crisis voor de volksgezondheid in te schatten en hiermee rekening te houden bij het verdere verloop van de epidemie.
Deze enquête verliep in twee fasen:
1e vragenlijst online van 2 tot 9 april
2e vragenlijst online van 16 tot 23 april.
In totaal namen meer dan 40.000 deelnemers de tijd om deze vragenlijsten in te vullen. De verzamelde resultaten maken een dubbele analyse mogelijk:
De vergelijking met de resultaten van de laatste gezondheidsenquête die Sciensano in 2018 organiseerde, maakt het mogelijk om de gezondheid en de gevoelens van de Belgen tijdens de COVID-10 crisis in te schatten en te vergelijken met een "normale" context.
De herhaling van bepaalde onderwerpen in de 2 vragenlijsten maakt bovendien een vergelijking mogelijk van de resultaten tussen de 1ste en de 2de enquête. Dat stelt ons in staat om trends op te volgen naarmate de crisis evolueert.
Enkele belangrijke resultaten in een oogopslag
De Belgen...
... hebben het gevoel dat ze voldoende zijn geïnformeerd over COVID-19 en de maatregelen die tijdens de enquête van kracht waren.
Anderzijds is het percentage van de bevolking dat aangeeft zich niet strikt aan de door de overheid opgelegde sociale afstands- en beperkingsmaatregelen te houden, licht gestegen tussen de 1e en de 2e enquête.
... die weinig vertrouwen in de instellingen hebben, hebben een hogere kans om de maatregelen niet strikt na te leven.
Ook de leeftijd lijkt een rol te spelen bij de naleving van de maatregelen, waarbij jongeren minder snel geneigd zijn zich aan de maatregelen te houden. De gezondheidzorg en de wetenschappelijke instellingen worden door een grote meerderheid van de deelnemers vertrouwd.
... lijken hun gewoonten op het gebied van lichaamsbeweging tijdens de crisis te hebben veranderd (sommige doen meer aan lichaamsbeweging, anderen net minder).
Wat de sedentaire levensstijl betreft: het percentage personen (van 18 jaar en ouder) dat in deze periode meer dan 8 uur per dag zit of rust is 56,1%, een verdubbeling ten opzichte van de gezondheidsenquête 2018 (23,4%).
... gaven aan dat ze sinds het begin van de maatregelen verdikt zijn (25%).
... lijken minder alcohol maar meer tabak te consumeren dan in „normale" tijden, als we vergelijken met de gezondheidsenquête 2018 en als we refereren naar wat de gebruikers zelf aangaven (23% gaf aan minder te drinken sinds de maatregelen, terwijl 37% aangaf meer te roken). Het gebruik van slaap- of kalmeringsmiddelen is ten opzichte van de gezondheidsenquête 2018 ook toegenomen.
... hebben over het algemeen hun eetgewoonten niet veranderd.
... zijn meer het slachtoffer van huiselijk geweld. Uit de 2de enquête blijkt dat 2 op de 5 slachtoffers van regelmatig geweld (d.w.z. voor de crisis) tijdens deze crisisperiode meer geweld hebben ondervonden. Het gaat hierbij vooral om verbaal of psychisch geweld.
... zich minder tevreden voelen over hun sociale contacten in de 2de COVID-19 gezondheidsenquête dan in de 1ste COVID-19 gezondheidsenquête (62% tegenover 58%). Deze resultaten verwijzen naar de situatie van vóór de versoepeling van de maatregelen aangekondigd door de Nationale Veiligheidsraad op 6 mei.
... zijn vooral bezorgd om de gezondheid van hun naasten en hun eigen gezondheid. Daarnaast overheersen een aantal negatieve emoties: hulpeloosheid, frustratie en boosheid over wat er gebeurt.
Tot slot
"De coronacrisis lijkt bepaalde gewoonten van de Belgen te beïnvloeden, maar deze impact is niet op alle onderzochte indicatoren merkbaar", verklaart Karin De Ridder, chef van de dienst "Levensstijl en chronische ziekten" bij Sciensano.
De belangrijkste veranderingen :
Op het gebied van lichaamsbeweging zijn er veranderingen vastgesteld, maar we hebben ook een meer sedentaire levensstijl gekregen, o.a. doordat meer mensen telewerken, maar natuurlijk ook door de quarantaine op zich.
Een lichte daling van het alcoholgebruik, maar een toename van het tabaksgebruik en het gebruik van slaap- of kalmeringsmiddelen.
Meer huiselijk geweld tijdens deze crisis.
Voor wat de emoties betreft, is het vooral altruïsme dat overheerst, zowel in positieve als negatieve termen.
Wordt vervolgd...
Een 3e fase van de enquête zal eind mei worden gelanceerd. Dit onderdeel zal specifiek gericht zijn op onze ervaringen rond de versoepeling van de maatregelen en de impact van de crisis op onze gezondheid en ons welzijn.
